زیربنای کار والدین برای داشتن رابطهای خوب و مؤثر کمک به فرزندشان برای حل مشکلاتش و بهبود ارتباط با اوست.
اگر ارتباط والد و کودک خوب باشد بسیاری از رفتارهای نادرست مثل قشقرق، توجه نکردن به حرف بزرگترها و عواملی که باعث به هم ریخته شدن روابط میشود که اکثراً به خاطر نگرفتن توجه لازم از طرف بزرگترهاست را شاهد نخواهید بود.
مواردی که در این مطلب بررسی میشود:
تکنیکهایی عالی برای بهبود ارتباط
تکنیک زمان کیفی یا تفریح یک به یک
زمان کیفی یعنی بازی کردن به مدت حداقل 15 دقیقه با کودک و هرکدام از والدین باید جدا بازی کنند. در زمان کیفی مورد نظر باید تمام توجه به کودک باشد و لطفاً از موبایل در این زمان استفاده نکنید.
والد باید بازی مورد پسند و دوستداشتنی کودک را انجام بدهد و سعی کند موقع بازی تابع حرف کودک باشد و نظر ندهد و همان نقشی را بازی کند یا فعالیتی را انجام دهد که کودک از او درخواست کرده است.
در نظر داشته باشید که پارک رفتن، اتاق بازی رفتن یا باغوحش و سرزمین عجایب رفتن، هرچند به بهبود ارتباط بسیار کمک میکند، اما زمان کیفی نیست و باید مادر جدا و پدر جدا بازی کنند و یک بازی 2 نفره است. میتوانید با هم کشتی بگیرید، کیک بپزید، ایکس باکس بازی کنید، کاردستی درست کنید، اسم فامیل بازی کنید، با اسباببازی و عروسکهایش خاله بازی کنید، والیبال بازی کنید و … .
نکته: اگر دارای دو فرزند هستید، زمان کیفی جداگانه برای هر فرزند در نظر بگیرید.
لطفاً در بازی با بچهها بحث استمرار را رعایت کنید و هر روز زمانی را برای بازی با کودک صرف کنید. البته اگر والدین بخواهند به بقیه کارها هم رسیدگی کنند، دو یا سه ساعت زمان برای بازی منطقی نیست. همه افراد تحت هر شرایطی 15 دقیقه زمان را میتوانند با فرزندشان بگذرانند و این زمان بسیار منطقی است.
حرف زدن با کودک
میتوانید از هر فرصتی برای حرف زدن با کودک استفاده کنید؛ مثلاً وقتی کودک به سراغ شما میآید تا سؤالی بپرسد یا با هم برای گردش یا خرید بیرون رفتهاید یا خاطرات دوران کودکیتان و بازیهایی که دوست داشتید و … . چقدر مؤثر است اگر والدین به عنوان مثال هفتهای یکبار جلسهای تشکیل دهند و از فرزندشان بپرسند: در این هفته که گذشت، چیزی بود که ناراحتت کنه؟ چیزی بود که باعث عصبانیت شما بشه و ما در جریان نیستیم؟ چیزی هست که اگه به ما بگی بتونیم کمکت کنیم؟
این فوقالعادهترین اتفاقی است که میتواند بین والدین و بچهها اتفاق بیفتد و زمانی که فرزندتان راجع به خواستهها، آرزوها و برنامههایش صحبت میکند به او گوش دهید و به احساساتش توجه کنید.
بسیاری از والدینی که با آنها سر و کار داشتهام بیان میکنند که فرزندشان حرف نمیزند و وقتی از مهد یا مدرسه و … میآید صحبت نمیکند.
برای اینکه فرزند شما حرف بزند خود شما باید حرف زدن را به او آموزش بدهید؛ یعنی اول خودتان حرف بزنید؛ مثلاً بگویید: از صبح که گذاشتمت مدرسه، بعد رفتم خرید و از اونجا رفتم خونه مادرجون و … تا وقتی از او میخواهیم صحبت کند، بداند منظور شما دقیقاً چیست. آنوقت میگوید: زنگ اول ریاضی داشتم، زنگ دوم رفتیم سالن ورزش و … .
گوش دادن همدلانه
احساس همدلی در نخستین روزهای زندگی در انسان به وجود میآید؛ اما اشخاص از لحاظ توان و تمایل به همدلی با یکدیگر متفاوت هستند.
همدلی مهارتی است که باید پرورش یافته و شکوفا شود. اکثر افراد فکر میکنند که همدلی را خوب میدانند ولی در اصل تعداد کمی از افراد هستند که دارای این مهارت و هنر هستند و به نظر میرسد که جنبه مهارتی آنها از جنبه اکتسابی آن مهمتر باشد.
همدلی یعنی اینکه بتوانیم دنیا را با عینک طرف مقابلمان ببینیم و همچنین با کفشهای او راه برویم و در واقع خودمان را در موقعیتهای مختلف جای طرف مقابلمان بگذاریم.
وقتی فرزندتان حرف میزند باید احساس کند که خیلی خوب به حرفهایش گوش میکنید و درکش میکنید و این رفتار از طریق زبان بدن و رفتار شما آشکار میشود. (یکی از مهارتهایی که هر فرد باید به آن تسلط داشته باشد گوش دادن فعال است؛ اکثر ما به علت عدم آموزش صحیح در این مورد، دچار ضعف در مهارت شنیداری به خصوص گوش دادن فعال هستیم.) و در بین صحبتهای او حرف نزنید و حرف او را قطع نکنید و اگر سؤالی برایتان پیش آمد در انتها از او بپرسید و با انجام حرکاتی مثل تکان دادن سر یا گفتن کلماتی مثل خُب، چه جالب و … صحبت او را تأیید کنید و انعکاس احساس بدهید؛ مثل: خیلی ناراحت شدی؟ خیلی خوشحال شدی؟ سعی کنید در زمان برقراری ارتباط، تماس چشمی با او برقرار کنید و در زمان صحبت به چیزهایی که باعث حواسپرتی است مثل کامپیوتر یا موبایل توجه نکنید.
اقدامک: لطفا این تمرین را با فرزندتان برای مدتی انجام دهید و کاملاً به مواردی که اشاره شد عمل کنید تا به اثرات بسیار مفید آن دست پیدا کنید.
گذراندن وقت با کودکان
بزرگترین نیاز کودکان گذراندن وقت کافی با والدین است. والدین میتوانند برای داشتن ارتباطی بهتر با فرزندان از زمانهای کوتاه مثل خواندن کتاب یا حرف زدن، غذا خوردن با هم در منزل تا رفتن به سینما، پارک، سرزمین عجایب، رستوران و … بهره ببرند.
تحسین و تمجید کودک
والدینی که کودکانشان را تحسین و تمجید میکنند، باعث میشوند رفتارهای مثبت کودک افزایش پیدا کند و رابطه بهتری را با فرزندشان تجربه کنند. به شیوههای مختلف میتوان از کودکان تعریف و تمجید کرد؛ اما حتماً شرایط سنی، علایق و خواستهها و جنسیت کودک را در نظر بگیرید.
والدین آگاه میدانند که چه جملات یا توصیفهایی برای فرزندشان خوشایند است و هر چقدر تحسین، واقعیتر و به موقع و صادقانهتر صورت بگیرد، بیشتر میتواند احساس مثبت را به فرزند منتقل کند.
احساسات خود را بروز دهید
نشان دادن احساسات مثبت باعث احساس اطمینان و پیوند امن با والدین میشود. والدین باید دوست داشتنشان را به فرزندشان نشان دهند و ابراز کنند (حتی در روابط بزرگسالان نیز نشان دادن احساسات مثبت باعث تحکیم روابط میشود).
نوازش کردن، بوسیدن و در آغوش گرفتن راههایی برای نشان دادن احساس به کودک است.
فراموش نکنیم که کودکان بیشتر از هر چیز نیازمند توجه، تحسین، تعریف و احساس مثبت والدین خود هستند پس به آنها بگوییم به تو افتخار میکنم، دوستت دارم، چقدر دلم برایت تنگ شده، چقدر از رفتارت خوشم آمد، چقدر خندیدنت قشنگ است، فقط زنگ زدم که بگویم دوستت دارم، صدایت را که میشنوم خیلی خوشحال میشوم و … .
دوست داشتن را نه فقط در کلام که در عمل هم باید نشان بدهیم؛ مثل دادن هدیهی مورد علاقه در روز تولدش یا بردنش به مکانی که دوست دارد.
منبع:
هیبتی، عالیه، 1397. فرزندپروری آگاهانه، پارسیان البرز
دیدگاهتان را بنویسید